Prowadzenie księgowości w Danii

Wprowadzenie do duńskiej księgowości biznesowej

Duńska księgowość koncentruje się na sferze aktywności indywidualnego przedsiębiorcy, który prowadzi własną firmę w Danii. Wchodzą w to rozmaite tematy, których dogłębne pojęcie oraz właściwe dopełnienie posiada znaczącą ważność, by uniknąć poważnych karnych konsekwencji finansowych. Oto zestawienie kluczowych zagadnień dotyczących księgowości w tutejszym kraju:

rozporządzenia określające normy księgowe w Królestwie Danii,
rangowanie zadań związanych z raportowaniem,
rachunkowość dla solowych przedsiębiorstw aktywnych na terenie Danii,
księgowość firm spółek funkcjonujących w Danii,
schemat konstrukcji kont księgowych obowiązujący w Danii,
realizacja audytów w firmach działających na terenie Danii,
terminy, dokumentacja, opłaty oraz stawki obowiązujące w zróżnicowanych typach aktywności gospodarczej,
proces rejestracji działalności gospodarczej na obszarze Danii,
kwestie powiązane z opodatkowaniem, ubezpieczeniami oraz świadczeniami,
procedury zawiadamiania i wymagane uprawnienia,
bilanse oraz korekty z zakresu systemu SKAT,
podstawowe normy obowiązujące w księgowości duńskiej,
obowiązki przydzielone pracodawcom w Królestwie Danii,
terminy takie jak Nemkonto, Tastselv, Pension, CPR, A-kasse, karta zdrowotna (DK).

Przepisy i regulacje dotyczące księgowości w Danii

W Danii, kraju będącym jednym z najsilniej opiekuńczych w regionie skandynawskim, wyróżnia się znaczącym wpływem na politykę społeczną, elastycznym charakterem rynku pracy, korzystnym wsparciem socjalnym oraz znacznym obciążeniem podatkowym.

Dla przedsiębiorców, którzy wybierają rozpoczęcie własnej działalności w Danii, istotne jest zapoznanie się wcześniej z regulacjami dotyczącymi księgowości danego kraju, a także z przepisami regulującymi prowadzenie ksiąg finansowych i dokumentacji księgowej.

Oto zestaw aktów prawnych związanych z księgowością w Danii:

Ustawa z roku 1998 dotycząca rachunkowości – zawierająca zasady rachunkowości, prowadzenia ksiąg finansowych oraz dokumentacji biznesowej. Kluczową rolę w danym kontekście odgrywa plan kont, który obejmuje układ rachunku zysków i strat (pierwsza grupa kont obejmuje przychody ze sprzedaży i 6 kategorii kosztów), a także układ rachunku bilansu (aktywa, pasywa, kapitały).
Ustawa z roku 2001 o sprawozdawczości finansowej (DFSA zaktualizowana w 2015 roku) – obejmuje przepisy dotyczące przygotowywania sprawozdań finansowych. Ustawa ta wyróżnia dwie formy rachunku zysków i strat – porównawczy i kalkulacyjny, a schematy rachunku zysków i strat w Danii nie obejmują schematu redukcji zysków netto. Raporty finansowe są przypisane do kategorii, do których zaliczane są duńskie firmy:
- Kategoria A, obejmująca przedsiębiorstwa należące do osób fizycznych; te firmy nie muszą tworzyć sprawozdań finansowych, bazując głównie na deklaracjach podatkowych.
- Kategoria B, obejmująca duńskie spółki publiczne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (zatrudniające do 50 pracowników i mające aktywa do 36 mln DKK).
- Kategoria C, obejmująca duńskie spółki publiczne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (zatrudniające powyżej 50 pracowników i mające aktywa od 36 mln DKK).
- Kategoria D, obejmująca duńskie spółki akcyjne. W ich przypadku księgowość jest bardziej rozbudowana, obejmuje tworzenie bilansów, sprawozdań zarządu, rachunków zysków i strat, przepływów finansowych oraz wszelkich informacji dotyczących zmian w kapitale i innych aspektów.

Dodatkowe ważne regulacje związane z księgowością firm w Danii obejmują:

Przepisy dotyczące firm publicznych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością z 2009 roku.
Regulacje dotyczące uprawnionych rewidentów i firm audytorskich, wprowadzone w roku 2008.
Postanowienia ustawy o działalności finansowej, obowiązującej od 2011 roku.
Zasady uregulowane w ustawie o obrocie papierami wartościowymi z roku 2012.

Wymagania związane ze sprawozdawczością finansową dla duńskich firm są oparte na aktach prawnych i dyrektywach Unii Europejskiej, które następnie są przekształcane w prawo krajowe. Przykładem jest unijna dyrektywa dotycząca rachunkowości z roku 2015, która jest wdrażana do prawa danego kraju jako Ustawa o sprawozdawczości finansowej.

Nadzór nad obszarami związanymi z rachunkowością finansową, audytem i standardami księgowymi w Danii spoczywa w rękach dwóch instytucji rządowych:

DFSA, czyli Duński Urząd Nadzoru Finansowego.
Na przestrzeni lat funkcja DBA, czyli Duńskiego Urzędu ds. Biznesu (poprzednio Duńska Agencja Handlu i Spółek do roku 2012), funkcjonująca jako część Ministerstwa Gospodarki i Rozwoju, przejmuje kontrolę nad nadzorem nad sprawozdawczością finansową podmiotów gospodarczych, które nie są instytucjami finansowymi. Od roku 2007 jednak prawo do ustalania standardów księgowości w Danii przechodzi na rzecz Duńskiego Komitetu Standardów Rachunkowości (DASC), będącego częścią Duńskiego Komitetu Audytorów (FSR). Pomimo braku oficjalnego mandatu prawnego, wytyczne i techniczne instrukcje DASC odgrywają istotną rolę w kształtowaniu wysokich standardów rachunkowości w Danii. Komitet ten ustala wytyczne dla firm o różnych rozmiarach, w tym małych, średnich i dużych duńskich przedsiębiorstw, należących do kategorii B i C.

Plan kont księgowych w Danii

W Danii, struktura planu kont księgowych odnosi się do specjalnej organizacji rachunków, która jest przyjęta w konkretnym przedsiębiorstwie, aby zachować przejrzystość w prowadzeniu ewidencji działalności firmy.

Tutaj są główne kategorie rachunków w planie kont księgowych w Danii, które są związane z układem rachunku zysków i strat:

Rachunki związane z przychodami ze sprzedaży:
Kod konta: 1100, Nazwa konta: sprzedaż produktów.
Rachunki dotyczące kosztów produkcji:
Kod konta: 2100, Nazwa konta: wydatki produkcji.
Rachunki obejmujące różne koszty zewnętrzne:
Kod konta: 3100, Nazwa konta: koszty reklamy.
Kod konta: 3200, Nazwa konta: lokalne koszty.
Kod konta: 3300, Nazwa konta: deficyt gotówki.
Kod konta: 3400, Nazwa konta: koszty eksportu pojazdów.
Kod konta: 3900, Nazwa konta: inne wydatki.
Rachunki uwzględniające koszty pracodawcy:
Kod konta: 4100, Nazwa konta: płace.
Kod konta: 4200, Nazwa konta: dodatki emerytalne.
Rachunki dotyczące amortyzacji:
Kod konta: 5100, Nazwa konta: deprecjacja pojazdów.
Kod konta: 5200, Nazwa konta: deprecjacja wyposażenia.
Rachunki odnoszące się do odsetek:
Kod konta: 6100, Nazwa konta: odsetki (dochody).
Kod konta: 7100, Nazwa konta: odsetki (koszty).
Rachunki obejmujące wydarzenia nadzwyczajne:
Kod konta: 8100, Nazwa konta: nieoczekiwane zyski.
Kod konta: 8200, Nazwa konta: nieprzewidziane straty.
Rachunki związane z podatkami:
Kod konta: 9000, Nazwa konta: podatek od osób prawnych.

Układ rachunków w bilansie:

Rachunki aktywów trwałych:
Kod konta: 112, Nazwa konta: mienie trwałe.
Kod konta: 11120, Nazwa konta: pojazdy.
Kod konta: 11121, Nazwa konta: odpisy amortyzacyjne na pojazdy.
Kod konta: 11130, Nazwa konta: meble.
Kod konta: 11131, Nazwa konta: odpisy amortyzacyjne na meble.
Rachunki aktywów obrotowych:
Kod konta: 121, Nazwa konta: zapasy.
Kod konta: 12110, Nazwa konta: magazyn.
Kod konta: 122, Nazwa konta: należności.
Kod konta: 12210, Nazwa konta: należności od klientów.
Kod konta: 12220, Nazwa konta: rozliczenia międzyokresowe.
Kod konta: 123, Nazwa konta: środki pieniężne.
Kod konta: 12310, Nazwa konta: gotówka.
Kod konta: 12320, Nazwa konta: rachunek bankowy.
Kod konta: 1230, Nazwa konta: konto oszczędnościowe.
Rachunki kapitałowe:
Kod konta: 121, Nazwa konta: kapitał zakładowy.
Kod konta: 134, Nazwa konta: rezerwa kapitałowa.
Kod konta: 135, Nazwa konta: wynik finansowy.
Rachunki zobowiązań:
Kod konta: 141, Nazwa konta: długoterminowe zobowiązania.
Kod konta: 14110, Nazwa konta: kredyty hipoteczne.
Kod konta: 142, Nazwa konta: krótkoterminowe zobowiązania.
Kod konta: 14210, Nazwa konta: kredyty krótkoterminowe.
Kod konta: 14220, Nazwa konta: należności.
Kod konta: 14230, Nazwa konta: składki emerytalne.
Kod konta: 14240, Nazwa konta: składki na rynek pracy.
Kod konta: 14250, Nazwa konta: podatki.
Kod konta: 14250, Nazwa konta: rozliczenia podatkowe.
Kod konta: 14290, Nazwa konta: inne zobowiązania.
Kod konta 21000, Nazwa konta: rachunek wyników.
Kod konta 22000, Nazwa konta: bilans.

Przegląd kategorii i wymogów raportów finansowych w Danii

W kontekście księgowości firm w Danii istotnym punktem jest tworzenie raportów finansowych, których fundamenty są zdefiniowane w Ustawie o sprawozdawczości finansowej. Ta regulacja klasyfikuje całą działalność gospodarczą w Danii na cztery kategorie (A, B, C i D), bazując na poniższych kryteriach:

W przypadku, gdy sytuacja firmy podlega przepisom dotyczącym raportowania finansowego, raport taki winien obejmować następujące elementy:

oświadczenie zarządu firmy w Danii,
roczne zestawienie bilansowe,
rachunek zysków i strat,
dodatkowe informacje.

Klasa A – obejmuje wszelkie prywatne organizacje w Danii, bez względu na ich rozmiar, w których liczba zatrudnionych pracowników nie przekracza 10 (pracujących w pełnym wymiarze godzin). Łączna wartość aktywów tych firm nie przekracza 7 milionów duńskich koron, a roczny obrot netto nie przewyższa 14 milionów koron duńskich. Przygotowywanie raportów finansowych dla firm z tej kategorii nie jest wymagane przez przepisy prawa duńskiego (za wyjątkiem ustalonych postanowień w umowie firmy), z wyjątkiem raportów wykorzystywanych w celach podatkowych.

Klasa B – obejmuje zarówno spółki komandytowe publiczne i prywatne, fundacje handlowe, jak i inne organizacje. Wymagania obejmują:

Zatrudnienie do 10 pracowników w pełnym wymiarze godzin, łączna wartość aktywów nie przekracza 2,7 mln DKK, a roczny obrot netto nie przekracza 5,4 mln DKK,
Zatrudnienie maksymalnie 50 pracowników w pełnym wymiarze godzin, wartość aktywów sięga 44 mln DKK, a wartość obrotu netto nie przekracza 89 mln DKK.

Organizacje duńskie z klasy B mogą korzystać z nadplanowych dyrektyw wydanych przez DASC w 2013 roku lub MSSF. Niektóre wskazówki, szczególnie dotyczące wyceny i prezentacji informacji, są dla firm tej kategorii opcjonalne, a dla organizacji z klasy C konieczne.

Klasa C – obejmuje duże i średnie firmy, zarówno publiczne, jak i prywatne duńskie sp. z o.o., spółki komandytowe oraz fundacje handlowe. Warunki obejmują:

do 250 pracowników w pełnym wymiarze godzin, łączna wartość aktywów wynosi 156 mln DKK, a roczny obrot netto nie przekracza 313 mln DKK,
więcej niż 250 pracowników w pełnym wymiarze godzin, wartość aktywów przekracza 156 mln DKK, a roczny obrot netto przewyższa 313 mln DKK.

Klasa D – obejmuje wszelkie państwowe spółki akcyjne, które są zobowiązane do przygotowywania konsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z wytycznymi MSSF (okres przedawnienia to 1 maja po 4 lub 6 latach). Dodatkowo, spółki notowane na giełdzie są zobowiązane do tworzenia indywidualnych sprawozdań finansowych.

Zasady zatrudniania i delegowania pracowników w Danii

W kontekście działalności gospodarczej w Danii, przedsiębiorcy, którzy podejmują decyzję o zatrudnieniu pracowników, powinni w pierwszej kolejności przyjrzeć się Ustawie o kontrakcie pracowniczym (Ansættelsesbevisloven). Te regulacje dotyczą obowiązku dostarczenia pracownikom dokumentu zawierającego istotne informacje o ich zatrudnieniu. Osoby zatrudnione w duńskich firmach są często chronione przez układy zbiorowe, co oznacza, że warunki pracy są określane przez umowy osiągnięte między pracownikami a pracodawcami za pośrednictwem organizacji zawodowych lub reprezentacji pracowników.

Regulacje obowiązujące pracodawców w Danii wymagają przestrzegania krajowego prawa pracy oraz przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, dostępnych na stronie Duńskiego Urzędu Inspekcji Pracy (UIP).

Właściciele firm operujących w Danii i zatrudniający pracowników, powinni:

zadbać o zapewnienie pracownikom odpowiedniego sprzętu ochronnego,
zabezpieczyć pracowników poprzez ubezpieczenie na wypadek wypadków oraz chorób zawodowych,
unikać praktyk dyskryminacyjnych wobec zatrudnionych osób,
zapewnić uczciwe wynagrodzenie pracownikom,
upewnić się, że pracownicy przestrzegają zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania swoich obowiązków,
stworzyć przyjazne środowisko pracy,
zminimalizować ryzyko wypadków w miejscu pracy,
zapewnić pracownikom dostęp do edukacji z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,
regularnie organizować szkolenia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,
utrzymywać stałą współpracę z instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i higienę pracy w Danii.

Przedsiębiorcy z krajów Unii Europejskiej, którzy planują delegować swoich pracowników do pracy w Danii, są zobligowani do przestrzegania regulacji dotyczących delegowania pracowników zawartych w następujących dokumentach:

Dyrektywa UE 96/71 z dnia 16 grudnia 1996 r. w sprawie detalicznego świadczenia usług i delegowania pracowników za granicę (zasadnicze postanowienia dotyczące warunków pracy, równego wynagrodzenia, zakazu dyskryminacji na rynku pracy oraz równouprawnienia płci).
Duńska Ustawa o delegowaniu pracowników nr 993 z dnia 15 grudnia 1999 r.

Ponadto, pracownicy z Polski, których zadaniem jest praca w Danii, powinni otrzymać druk A-1 przed rozpoczęciem delegacji. Ten dokument potwierdza opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników oraz określa polskie przepisy regulujące to ubezpieczenie. Druk A-1 jest wydawany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Każde przedsiębiorstwo prowadzące działalność w Danii musi zostać zarejestrowane w Duńskim Biurze Handlowym i Przedsiębiorstw (Danish Commerce and Companies Agency, www.erhvervsstyrelsen.dk), które nadaje numer Centralnego Rejestru Firm (CVR, www.datacvr.virk.dk). Ponadto, firmy, które delegują pracowników zagranicznych, są zobligowane do zgłaszania wszelkich zmian dotyczących swojej działalności w Rejestrze Usługodawców Zagranicznych – RUT.

Rejestracja, księgowość i podatki w jednoosobowych firmach w Danii

Rozważania związane z rachunkowością w kontekście pojedynczych firm w Danii są stosunkowo przystępne. Przedsiębiorstwa tego rodzaju, zgodnie z przepisami miejscowej ustawy regulującej raportowanie finansowe, są przyporządkowane do kategorii A.

Enkeltmandsvirksomhed, inaczej działalność jednoosobowa, bazuje przede wszystkim na rozliczeniach podatkowych przeprowadzanych w tutejszym Urzędzie Podatkowym (SKAT, www.skat.dk). Co do sprawozdań rocznych, obejmujących bilanse, rachunki zysków i strat, dodatkowe dane, zasady rachunkowości oraz podsumowanie działalności zarządu, nie wymaga się ich składania.

W kontekście prowadzenia rachunkowości dla tego typu działalności w Danii, istotne jest również stworzenie Forretningsplan, czyli szczegółowego opisu planowanej działalności przedsiębiorstwa. Ten plan powinien obejmować wyobrażenie oraz strategię biznesową, obszar działań, obowiązki oraz możliwości finansowe przedsiębiorcy.

Niezbędna jest rejestracja jednoosobowej firmy w duńskim Erhvervsstyrelsen (poprzez platformę www.virk.dk). Osoby wybierające to rozwiązanie powinny posiadać indywidualny numer ewidencyjny CPR. Zarządzanie rachunkowością tego rodzaju firmy jest stosunkowo proste; nie wymagany jest kapitał zakładowy, a koszty rejestracji wynoszą około 10 tys. DKK (5 tys. zł). Opodatkowanie opiera się na jednym formularzu podatkowym, a dochód jest opodatkowany tylko raz. Właściciel ma także możliwość przekazania pełnomocnictwa innym osobom do działania w imieniu firmy, bez konieczności rejestracji firmy jako płatnika VAT, jeśli roczny dochód nie przekracza 50 tys. DKK.

Jeśli chodzi o Enkeltmandsvirksomhed, właściciel jest odpowiedzialny osobiście za długi firmy i ma wybór spośród trzech opcji opodatkowania:

Pierwsza to opodatkowanie zgodnie z Ustawą o Kapitale Zakładowym (Kapitalafkastordning), umożliwiając przeniesienie części zysku firmy na dochód osobisty oraz kapitał.
Druga to opodatkowanie zysku jako dochodu osobistego, na równi z pracownikami etatowymi.
Ostatnia opcja to opodatkowanie według Ustawy o Przedsiębiorstwach (Virksomhedsordning), pozwalającej na odliczenie kosztów odsetek od kredytów oraz zatrzymanie zysków firmy na koncie oszczędnościowym, co może być korzystne.

Prowadzący jednoosobową firmę i opłacający podatki oraz składki ubezpieczeniowe są uprawnieni do świadczeń zdrowotnych i emerytalnych, na równi z pracownikami zatrudnionymi w Danii. Kwartałowo lub co pół roku, wykorzystując platformę SKAT (duński Urząd Podatkowy) poprzez system LetLøn, trzeba złożyć deklarację podatkową (opodatkowanie dochodów i VAT). Zaliczki na podatek dochodowy muszą zostać uiścione 20 marca i 20 listopada.

Rachunkowość dla duńskich przedsiębiorstw

Obecnie bardziej zaawansowane jest zagadnienie księgowości w firmach duńskich z kategorii B, C i D, takich jak:

Spółki jawne (I/S - Interessentskab).
Przedsiębiorstwa z ograniczoną odpowiedzialnością (ApS - Anpartsselskab).
Spółki komandytowe (K/S - Kommanditselskab).
Spółki akcyjne (A/S - Aktieselskab).

Zgodnie z przepisami duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej, te organizacje są zobowiązane do tworzenia sprawozdań zawierających raport z działalności zarządu, analizę przepływów finansowych, zestawienie wyników i strat, bilans, informacje o zmianach w kapitale oraz inne dodatkowe szczegóły.

Wszystkie duńskie przedsiębiorstwa notowane na regulowanym rynku akcji muszą stosować standardy MSSF podczas tworzenia swoich raportów finansowych.

Poniżej znajdują się kluczowe aspekty związane z rachunkowością w duńskich firmach:

Tworząc i prowadząc firmę w Danii, obowiązuje podatek od osób prawnych (CIT) w wysokości 22%. Kiedy roczne przychody firmy przekroczą 20 000 DKK, firma staje się płatnikiem VAT w wysokości 25%.
Zmiany w przepisach dotyczących firm i księgowości są regulowane przez duński Urząd ds. Przedsiębiorstw.
DASC (Duński Komitet ds. Standardów Rachunkowości), działający pod auspicjami FSR, dostarcza opcjonalnych standardów technicznych i wskazówek dotyczących tworzenia raportów finansowych dla firm spoza giełdy.
Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to zestaw standardów, interpretacji i ram przyjętych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB)
MSSF to zbiór standardów opierających się na zasadach, które nakreślają ogólne wytyczne, a także precyzują szczegółowe podejście.

Te zalecenia pozwalają firmom dostosować zarządzanie zgodnie z zasadą „przestrzegaj albo wyjaśnij”. Nierespektowanie ich nie jest zatem wbrew wytycznym, ale wynika z innych wybranych przez firmy strategii.

Niezbędne dokumenty potrzebne przy prowadzeniu firmy w Danii

Na stronie internetowej Erhvervsstyrelsen, czyli duńskiego Urzędu ds. Działalności Gospodarczej, można odnaleźć różnorakie informacje dotyczące zarejestrowania działalności, prowadzania księgowości oraz funkcjonowania firm w Danii.

Platforma https://www.virk.dk udostępnia istotne dane odnoszące się do przedsiębiorstw operujących w Danii. Przytoczone są tam następujące informacje:

CVR, czyli numer rejestracyjny firmy,
dane dotyczące nazwy i adresu firmy,
daty założenia firmy oraz jej likwidacji,
rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
informacje związane z zarządem, właścicielami oraz partnerami,
ilość zatrudnionych pracowników,
szczegóły kontaktowe firmy,
informacje dotyczące kredytów,
kwestie związane z rachunkowością, bilansem oraz raportami finansowymi, również dotyczące osobistych i korporacyjnych jednostek (takich jak duńskie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjne),
dziedziny i subdziedziny działalności,
powiązane podmioty gospodarcze,
standardy księgowości,
niezbędna dokumentacja do rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Wśród istotnych dokumentów dla działalności w Danii znajdują się:

Formularz deklaracji podatkowej, zwany dawniej "oplysningsskema" oraz obecnie "selvangivelse", wydawany przez duński Urząd Skarbowy (SKAT). Ten dokument jest wysyłany na adres, który został podany w trakcie rejestracji (zarówno w języku duńskim, jak i polskim) oraz na elektroniczną skrzynkę podatnika. Jest to dokument szczególnie istotny dla tych, którzy prowadzą własną działalność i musi być wypełniony przed 1 września kolejnego roku podatkowego. Årsopgørelse jest przygotowywany na podstawie tego formularza.
Årsopgørelsen, to dokument przygotowywany przez SKAT w dniu 15 marca, zawierający wstępną decyzję dotyczącą podatków (kwotę do zwrotu lub do zapłaty). W przypadku błędów lub uprawnień do ulg, dokument ten może być zmieniony elektronicznie poprzez platformę TastSelv i odesłany do urzędu jako poprawiona deklaracja do 1 maja. W przypadku przedsiębiorców, ten dokument jest sporządzany później, na podstawie wypełnionego oplysningsskema. Ostateczną kwotę podatku, obliczoną w końcowej wersji årsopgørelsen, należy uiścić na konto urzędu do 1 lipca. W przypadku podatku przekraczającego 21 798 DKK, kwota ta jest podzielona na trzy raty, płatne w sierpniu, wrześniu i październiku.
Oplysningsseddel to dokument podsumowujący dochody pracownika. Każdy pracodawca w Danii jest zobowiązany dostarczyć ten dokument pracownikom po zakończeniu współpracy.
Właściciele firm w Danii są zobowiązani do przechowywania dokumentów pracowników (po zakończeniu współpracy) przez okres pięciu lat.

Wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w Danii

W księgowości firm duńskich istotnym punktem są wydatki oraz operacje rozliczeniowe, a także aktywa bilansowe.

Współcześnie, bilans duńskich firm przedstawia aktywa ułożone według kryterium płynności - od najmniej płynnych (WNiP) do najbardziej płynnych (gotówka). Natomiast pasywa są podzielone na kapitały własne i obce. Układ bilansu prezentuje się w ten sposób:

W sekcji aktywów trwałych:

wartości niematerialne, włączając patenty, znaki towarowe oraz prawa koncesyjne związane z projektami rozwojowymi,
nabyte prawa patentowe, licencje, znaki towarowe,
wartość firmy,
projekty rozwojowe w toku oraz wpłaty na rzecz WNiP,
rzeczowe aktywa trwałe, takie jak budynki, urządzenia techniczne, maszyny,
pozostałe rzeczowe aktywa trwałe, przykładowo wyposażenie i sprzęt,
rzeczowe aktywa trwałe w procesie realizacji i zaliczki na środki trwałe,
aktywa finansowe, obejmujące akcje lub udziały w powiązanych jednostkach, należności od tych jednostek oraz inwestycje w stowarzyszonych jednostkach.

W aktywach obrotowych:

zapasy, w tym surowce, materiały eksploatacyjne, produkty w toku, wyroby gotowe oraz towary,
należności handlowe, umowy na realizację produkcji, należności od jednostek powiązanych i stowarzyszonych,
inwestycje w jednostki powiązane, akcje, pozostałe inwestycje,
środki pieniężne.

Jeśli chodzi o sekcję pasywów:

kapitały, obejmujące kapitał wpłacony, agio, kapitał rezerwowy z wyceny, pozostałe kapitały rezerwowe oraz zyski/straty.
rezerwy, w tym związane z emeryturami i podobnymi zobowiązaniami, na opłaty podatkowe, inne rezerwy.
zobowiązania krótkoterminowe i długoterminowe, takie jak kredyty hipoteczne, zobowiązania kredytowe, wpłaty od klientów, zobowiązania handlowe oraz podatek dochodowy.
rozliczenia międzyokresowe.

Spółki w Danii są poddawane kontroli przez uprawnionych audytorów, którzy muszą działać niezależnie i z zewnątrz. Istnieje kilka rodzajów audytu, takie jak audyt finansowy, zgodności oraz zarządzania. Firmy w Danii wybierają odpowiednią usługę audytorską zależnie od swoich potrzeb.

Weryfikacja sprawozdań finansowych w Danii

Wartości zawarte w przepisach Duńskiej Ustawy dotyczącej sprawozdawczości finansowej obejmują także zagadnienia dotyczące weryfikacji sprawozdań finansowych przygotowywanych przez przedsiębiorstwa w Danii. W procesie audytu w Danii uczestniczą zarejestrowani (lub uprawnieni) audytorzy publiczni, którzy zobowiązani są do utrzymania niezależności oraz zachowania pozycji zewnętrznej.

Rozróżniamy następujące typy przeglądów:

Audyt finansowy - pełne badanie sprawozdań finansowych przez biegłego rewidenta. Tego rodzaju audyt finansowy ma na celu wykrycie, czy informacje dotyczące finansów i aktywów przedstawione przez właściciela firmy są rzetelne oraz czy sprawozdania finansowe są zgodne z zasadami obowiązującej duńskiej lub międzynarodowej rachunkowości.
Audyt zgodności - ocena, czy działania finansowe i systemy w firmach są zgodne z przepisami prawa.
Audyt zarządzania - analiza efektywności i skuteczności zarządzania zasobami finansowymi w duńskich firmach.
Kontrola jakości (QA) - system kontroli jakości w Danii obejmujący m.in. sprawozdania finansowe.

Dla firm z klasy B w Danii dostępne są dwie opcje:

Wykonanie pełnego audytu sprawozdań finansowych.
Wybór audytu-light, nowa forma audytu wprowadzona dla sprawozdań finansowych od roku 2013.

Audyt firm w klasach A i B nie jest obowiązkowy i zależy od rocznych obrotów osiągniętych przez firmę. Firmy te mogą wybrać rodzaj kontroli i współpracy z audytorami w celu określenia najlepszej dla nich usługi certyfikującej (np. pomoc księgowa, kontrola sprawozdań finansowych czy audyt).

Kontrola wewnętrzna musi być uwzględniona w planowaniu i modyfikacjach systemów księgowych duńskich firm.

Dobre praktyki audytu są określone w Ustawie o biegłym rewidentem, zapewniając, że jednostka audytu wewnętrznego nie podlega kierownikowi jednostki w zakresie planowania, organizacji oraz wykonania, a audytorzy wewnętrzni uzyskują dostęp do niezbędnych informacji. Duńskie Ministerstwo Finansów ma uprawnienia do wyznaczania obszarów w firmie, które zostaną szczegółowo przetestowane. Duński Urząd Nadzoru Finansowego (RSB) przestrzega Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej (MSRF).

W 2011 roku powstała FSR, profesjonalna organizacja księgowa, która połączyła trzy duńskie instytucje: FSR (Duńscy Biegli Rewidenci), FRR (Duński Instytut Biegłych Rewidentów Publicznych) i REVIFORA (stowarzyszenie dla młodych księgowych i praktykantów). FSR skupia się na rewizji rachunkowości, kontroli sprawozdań finansowych oraz kwestiach księgowych i podatkowych w firmach w Danii.

Duńscy audytorzy, państwowi autoryzowani księgowi (SPA, czyli State Authorized Public Accountant) pełniący funkcję biegłych rewidentów oraz firmy audytorskie podlegają regularnym kontrolom co 6 lat przez DSAA, czyli Urząd Nadzoru nad Audytem (ustanowiony przez DBA).

Wymiana handlowa Danii z Polską i Unią Europejską

W handlu Danii istotne role pełnią kraje Unii Europejskiej, w szczególności Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania oraz Holandia. Polska zajmuje 13. miejsce w tym zestawieniu. Główne produkty eksportowane przez Danię to artykuły spożywcze, zwierzęta żywe, produkty chemiczne i chemikalia, a z kolei kraju importuje przede wszystkim maszyny, urządzenia, przetworzone produkty oraz chemikalia.

Eksportrådet, znane jako Duńska Rada Handlowa, ma za zadanie umocnienie relacji międzynarodowych Danii z innymi państwami. W 1995 roku duńscy i polscy inwestorzy założyli Duńsko-Polską Izbę Gospodarczą, która ułatwia współpracę obustronną.

Układ Europejski z 1991 roku reguluje wymianę handlową między Polską a Unią Europejską, wprowadzając strefę wolnego handlu dla towarów przemysłowych już od 1999 roku. Większość produktów korzysta z preferencyjnych stawek celnych, zazwyczaj równych 0%, jednak dla większości produktów konieczne jest dostarczenie świadectwa pochodzenia EUR1 celnikom.

Opłata od wartości dodanej (VAT), w Danii znana jako MOMS, wynosząca 25%, obejmuje większość towarów przemysłowych, rolnych oraz usług. Różnorodność opłat akcyzowych obejmuje takie kategorie jak lody, kawa, kasety wideo, wyroby tytoniowe, alkohol, produkty czekoladowe, żarówki, piwo, wino, herbata, samochody, paliwa i jednorazowe opakowania.

Fødevarestyrelsen, inaczej Duński Inspektorat ds. Żywności i Weterynarii, wydaje pozwolenia i licencje na import żywności do Danii. Produkty spożywcze muszą być etykietowane w języku duńskim i spełniać normy dotyczące składu i konserwantów.

Ministerstwo Środowiska nadzoruje wprowadzanie kosmetyków, środków czystości i detergentów na duński rynek, a przedsiębiorcy pragnący importować substancje chemiczne muszą spełnić wymagania tego ministerstwa. Substancje chemiczne spoza listy EINECS muszą być zgłaszane Departamentowi Wyrobów Chemicznych.

W ramach Nowego Podejścia wiele wyrobów przemysłowych, takich jak zabawki, maszyny czy urządzenia gazowe, musi spełniać wymogi dyrektyw i posiadać znak CE.

Dania zawarła wiele istotnych umów, w tym porozumienia o współpracy gospodarczej, energetycznej i ochronie środowiska, a także przyjęła konwencję ONZ o Międzynarodowej Sprzedaży Towarów.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie rozporządzenia traktują o systemie rachunkowości w Danii?
System rachunkowości w Danii opiera się na unijnym rozporządzeniu 1606/2002 dotyczącym międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR). W ramach tego rozporządzenia wymaga się stosowania standardów MSSF, które zostały zaakceptowane przez UE. Przepisy te mają zastosowanie do firm europejskich notowanych na regulowanym rynku papierów wartościowych. Jednak w przypadku firm, których akcje nie są notowane na rynku regulowanym, państwa UE mogą również zażądać zastosowania standardów MSSF w ich odrębnych sprawozdaniach finansowych. Zgodnie z MSR, w Danii można także opcjonalnie korzystać ze standardów MSSF w sprawozdaniach skonsolidowanych i oddzielnych firm duńskich, które nie działają na rynku regulowanym. Warto nadmienić, że prawo UE nie ma zastosowania w dwóch terytoriach autonomicznych Danii, Wyspach Owczych i Grenlandii.
Czym jest a-kasse?
W Danii istnieje coś takiego jak a-kasse. To rodzaj funduszu ubezpieczeniowego, który działa w przypadku utraty pracy. Chociaż ubezpieczenie na wypadek bezrobocia nie jest obowiązkowe, to jednak by otrzymać zasiłek po stracie pracy, trzeba być członkiem a-kasse.
Czy w Danii istnieje opcja elektronicznego rozliczania się z Urzędem Skarbowym?
W Danii jest możliwość dokonania elektronicznego rozliczenia, które odbywa się za pomocą 8-cyfrowego kodu TastSelv. Ten kod można uzyskać online na stronie www.skat.dk. Znajduje się on na Årsopgørelsen lub Forskudsopgørelsen.
Co oznacza Skat til udbetaling?
Wyrażenie Skat til udbetaling pojawia się na decyzji podatkowej i wskazuje kwotę zwrotu podatku.
Czym jest Restskat til betaling?
Termin Restskat til betaling w decyzji podatkowej oznacza konieczność zapłaty dodatkowego podatku.
Czym jest NemKonto?
NemKonto to rachunek bankowy pracownika, na który przekazywane są zwroty podatku i wynagrodzenie za pracę.
Co to jest Feriepenge i komu przysługuje?
Feriepenge to wynagrodzenie za urlop, które przysługuje wszystkim legalnie pracującym w Danii. Każdy miesiąc pracy zapewnia 2,08 dnia urlopu, co składa się na łączny urlop wynoszący 25 dni (5 tygodni). Wniosek o wypłatę Feriepenge można złożyć w ciągu 6 miesięcy od zakończenia pracy w Danii, jednak konieczne jest wyrejestrowanie się z Folkeregister (urząd gminy) przed opuszczeniem kraju. Feriepenge wypłacane są na konto NemKonto przez pierwsze 3 miesiące za poprzedni rok podatkowy, trwający od 1 września do 31 sierpnia następnego roku, a można z nich korzystać od 1 maja do 30 kwietnia roku kolejnego.
Czym jest Feriekonto?
Feriekonto to specjalny fundusz, do którego pracodawcy w Danii odprowadzają składki urlopowe pracowników (od 12% wynagrodzenia brutto po odjęciu 8% na cele socjalne).
Ile trzeba czekać na zwrot podatku w Danii?
Zazwyczaj proces zwrotu podatku z duńskiego Urzędu Skarbowego trwa około 6 miesięcy.
Czym jest Årsopgørelsen?
Årsopgørelsen to decyzja podatkowa, którą można znaleźć na stronie internetowej duńskiego Urzędu Skarbowego.
Czym jest Personfradrag?
Personfradrag to osobista ulga podatkowa, która przysługuje mieszkańcom Danii, którzy przepracowali tam 12 miesięcy.
Jakie są dostępne ulgi podatkowe w Danii?
Dostępne ulgi obejmują na przykład ulgę na koszty dojazdu do pracy, ulgę na zakwaterowanie czy ulgę na wyżywienie.
Czym jest pension?
Pension to prywatna emerytura w Danii, zgromadzona w prywatnych funduszach emerytalnych (PFA Pension, Danica Pension, Industriens Pension, Pensiondanmark).
Czym jest folkepension?
Folkepension to państwowa emerytura w Danii, dostępna dla obywateli po osiągnięciu 65 roku życia.
Czym jest ATP?
ATP to programy pracownicze w Danii, należące do II filaru systemu emerytalnego, skierowane do wszystkich obywateli od 16 roku życia.
Czym jest karta zdrowotna Sundhedskortet? Sundhedskortet to żółta karta zdrowotna, niezbędna dla osób, które planują przebywanie w Danii przez więcej niż 3 miesiące. Zapewnia ona bezpłatną opiekę medyczną (z wyjątkiem stomatologii) i jest wydawana razem z numerem CPR.